Het EU-Hof heeft laatst een arrest gewezen (zaak C‑466/12, Nils Svensson e.a. / Retriever Sverige AB) over het plaatsen van hyperlinks naar auteursrechtelijk beschermde werken die op een andere website vrij beschikbaar zijn. Meteen verschenen er op verschillende sites artikelen over dat deze uitspraak veel breder is en dat het EU-Hof hier zou hebben aangegeven dat embedden ook is toegestaan. Maar wat is hiervan waar?
In de tweede overweging van het arrest staat al meteen tussen haakjes „hyperlinks” aangegeven achter aanklikbare links. Ook in andere vertalingen staat hier telkens hyperlinks. In de rest van het arrest wordt het begrip aanklikbare links telkens herhaald. Het ligt dus voor de hand dat hier in ieder geval hyperlinks mee worden bedoeld, maar sommige mensen zijn van mening dat deze uitspraak ook over embedden gaat.
De derde prejudiciële vraagt is namelijk als volgt [vet door mijzelf aangebracht]:
Moet bij de beantwoording van de eerste vraag onderscheid worden gemaakt tussen gevallen waarin het werk, nadat de gebruiker op de link heeft geklikt, wordt getoond op een andere website, en gevallen waarin het werk, nadat de gebruiker op de link heeft geklikt, aldus wordt getoond dat de indruk wordt gewekt dat het op dezelfde website verschijnt?
En ook in overweging 29 wordt dit door het EU-Hof herhaald:
Deze vaststelling wordt niet op losse schroeven gezet indien de verwijzende rechter zou vaststellen – hetgeen niet duidelijk blijkt uit het dossier – dat wanneer de internetgebruikers op de betrokken link klikken, het werk verschijnt en daarbij de indruk wordt gewekt dat het wordt getoond op de website waar de link zich bevindt, terwijl dit werk in werkelijkheid afkomstig is van een andere website.
Met embedden wordt zeg maar bedoeld dat je een (gedeelte van) een andere website integreert op je eigen website. Dit kan bijvoorbeeld een afbeelding zijn die laat laden vanaf een andere site (ook wel hotlinken genoemd) of het opnemen van Youtube filmpje op je website zodat je ‘m daar direct kan afspelen. Aangezien het werk dan direct op de site wordt weergegeven zal het voor de gebruiker lijken of het deel uitmaakt van de site die het werk embedded. Je ziet pas hoe het werkelijk zit als je de broncode bekijkt (hoewel natuurlijk bijvoorbeeld een watermerk ook een goede hint kan zijn). Het is dan ook niet zo vreemd dat verschillende sites denken dat EU-Hof hier lijkt te zeggen dat voor hyperlinken en embedden in deze zaak hetzelfde geldt.
Persoonlijk denk ik echter dat men met deze conclusie wat te snel gaat. In het hoofdgeding gaat het ook niet over embedden, maar over het plaatsen van hyperlinks (in casu deeplinks). Als je op de site van de betrokken website kijkt dan zie je in de lichtblauwe balk telkens allerlei zoektermen staan. Als je hierop klikt dan word je naar het betreffende artikel op websites van andere Zweedse kranten doorgestuurd. De hyperlinks zitten alleen wat ‘anders’ in elkaar.
Printscreen van een gedeelte van retriever-info.com.
Een voorbeeld:
https://www.retriever-info.com/go/?a=37477&d=00024620140217198289111&p=496413&sa=2021542&u=http%3A%2F%2Fwww.expressen.se%2Fgt%2Ffem-till-sjukhus-efter-krock-i-goteborg%2F&x=631f8409d64123783b4ccd1b4ff4072c
De deeplink begint dus eerst met het adres van de plaatser van de links en pas later komt ook het adres van de bestemming in beeld. Aangezien niet iedereen altijd zorgvuldig het adres bestudeerd voordat ze ergens op klikken is het dus goed mogelijk dat men niet verwacht doorgestuurd te worden. De bestemmingssite wordt wel in een nieuw tabblad en op volledige grootte geopend, dus op dat moment is er een einde gekomen aan de mogelijke verwarring voor zover die er al was. Het kan natuurlijk dat er nog iets anders aan de hand was, maar ik heb zo’n vermoeden dat deze zaak alleen over deze vorm van deeplinken ging. Dat was namelijk ook precies wat er ter discussie stond tussen de partijen:
Verzoekers in het hoofdgeding stellen dat wanneer een klant op een van deze links klikt, het voor hem niet duidelijk is dat hij wordt doorgestuurd naar een andere website om toegang te verkrijgen tot het werk waarvoor hij belangstelling heeft.
Gezien bovenstaande en het feit dat embedden niet altijd een aanklikbare link hoeft te zijn lijkt het mij dan ook dat deze uitspraak van het EU-Hof niet breder moet worden gezien dan het plaatsen van hyperlinks naar een vrij toegankelijk website. Naar mijn mening is er dan ook niet zoveel nieuws gezegd in dit arrest. Het plaatsen van hyperlinks die doorverwijzen naar auteursrechtelijk beschermd materiaal dat op een andere website vrij beschikbaar is vormt geen mededeling aan een nieuw publiek en is daarom ook geen auteursrechtinbreuk. Men hoeft verder geen toestemming van de andere websites te hebben om deeplinks te plaatsen. Of je nou bijvoorbeeld geld verdiend door advertenties met je verzameling hyperlinks of dat het adres van de bestemming lijkt te beginnen met je eigen domeinnaam zoals waarschijnlijk in deze zaak gebeurde maakt daarvoor verder niets uit. Dat auteursrechtelijk beschermd is trouwens ook niet eens zo relevant, want praktisch alle informatie die je op websites tegenkomt (bijvoorbeeld ook deze blog) is automatisch auteursrechtelijk beschermd (ook als je dat er niet expliciet bij zet).
Deze uitleg van het arrest komt verder ook overeen met het nieuwsbericht van het Expertisecentrum Europees Recht over dit arrest. In dit nieuwsbericht heeft men het zelfs helemaal niet over embedden. Er wordt slechts bevestigd dat er geen toestemming nodig is om via hyperlinks door te verwijzen naar beschermde werken die op een andere website vrij beschikbaar zijn. Dit arrest heeft zeker voor de nodige aandacht gezorgd, maar veel meer dan we al wisten staat er dus niet in.
